Erfgoed
Lelystad is een jonge stad met een bijzondere geschiedenis. Ondanks onze relatief jonge leeftijd zijn er veel waardevolle gebouwen die iets vertellen over het ontstaan en de ontwikkeling van de stad, en de bijzondere inpolderingsgeschiedenis van Flevoland. En aan de structuur van de stad zijn nog steeds de ontwerpprincipes af te lezen als een vooraf ontworpen New Town: een compleet nieuwe stad volledig gepland op basis van een masterplan. Lelystad kent daarmee veel Post 65 gebouwen. Dit is de term voor de architectuur vanaf de tweede helft van de jaren zestig van de vorige eeuw.
We maken nieuw erfgoedbeleid
De pionierswoningen op Het Werkeiland en het gebouw De Kubus. Het uitzicht op het kunstwerk Exposure aan het Markermeer, de NS Station, het Maerlant gebouw en de scheepswrakken in de grond. Dit zijn voorbeelden van cultureel erfgoed in Lelystad. De gemeente wil dit erfgoed beschermen voor volgende generaties. Daarom wordt momenteel een volwaardig erfgoedbeleid ontwikkeld. Zowel voor het bovengrondse erfgoed als voor archeologisch erfgoed. Voor het maken van het erfgoedbeleid maken we gebruik van de onderzoeken, en de inbreng van inwoners. Voor de begeleiding is een klankbordgroep ingesteld met vertegenwoordigers van erfgoedorganisaties. De verwachting is dat het erfgoedbeleid in 2024 wordt vastgesteld.
Culthuurhistorie in Lelystad
In 2005 heeft de gemeenteraad bij de behandeling van het Structuurplan Lelystad 2015 aangeven behoefte te hebben aan meer inzicht in het cultuurhistorisch erfgoed in Lelystad. Als gevolg hiervan is in 2007 een eerste inventarisatie uitgevoerd en een waardering opgesteld van het gebouwde cultuurhistorisch erfgoed in Lelystad: Cultuurhistorie in Lelystad (pdf, 15 mb). Hierbij is een onderscheid gemaakt van drie ontwikkelingsfases van de stad:
- de inpoldering van de Flevopolder,
- de modernistische stad en
- de volwaardige stad,
die elk objecten en terreinen hebben opgeleverd waar cultuurhistorische waarde aan kan worden toegekend. In de grondlagen vertellen archeologische objecten en structuren de geschiedenis van het gebied die reikt tot de prehistorie.
Monumenten
De aandacht voor erfgoed heeft geleid tot de aanwijzing van gemeentelijke monumenten op het Werkeiland Lelystad-Haven in 2017 en de aanwijzing van het gebouw De Kubus in 2020. Het Rijk heeft daarnaast twee archeologische rijksmonumenten aangewezen: een scheepswrak uit 1460 en een begraven neolithisch landschap.